Сёння, 18 кастрычніка 2022 года, у Беларусі 1339 палітвязняў. Хоць гэты лік ужо даўно стаў для беларусаў індыкатарам крызісу праў чалавека, у шмат каго ўсё адно ўзнікае пытанне:
1339 — гэта шмат? Калі да, то наколькі шмат?
Каб адказаць, мы вырашылі паглядзець, як вырасла колькасць палітычных зняволеных за апошнія два гады.
Палітычны зняволены — чалавек, чыё зняволенне злучана з палітыкай, абмежаваннем права на свабоду слова, сумлення ці рэлігіі. У выпадку Беларусі — кожны чалавек, які не пабаяўся публічна выказаць сваю думку і быў за гэта арыштаваны.
У студзені 2020-га года ў Беларусі быў усяго 1 палітычны зняволены — Міхал Жамчужны.
У чэрвені 2020 года ў пік перадвыбарчых кампаній палітычных зняволеных стала 22. Сярод іх — Сяргей Ціханоўскій, Ігар Лосік, Віктар Бабарыка.
Тады «Вясна» назвала гэта «крызісам праў чалавека». З той пары колькасць палітычных зняволеных вырасла ў 60 разоў.
Колькі палітвязняў у іншых краінах?
Але, можа, 1339 чалавекі — гэта не шмат у параўнанні з іншымі краінамі? Давайце паглядзім, колькі палітычных зняволеных у расіі, Венесуэле і Казахстане.
Рэжымы гэтых краін дакладна гэтак жа далёкія ад дэмакратыі, як і беларускі. Пры гэтым палітычных зняволеных там у разы менш.
Апроч таго, важна помятаць, што ў Беларусі жыве ўсяго 9 мільёнаў чалавек. Тым часам, напрыклад, у расіі — 144 мільёны. Гэта значыць, што не толькі агульная колькасць, але і адсотак рэпрэсаванага насельніцтва ў Беларусі значна вышэй.
Якая выснова?
1339 палітычных зняволеных — гэта велізарная колькасць. Пры гэтым прызнанне чалавека палітвязням адбываецца не адразу і не заўсёды — спраў шмат, а матэрыялы некаторых з іх часта бываюць недаступныя праваабаронцам.
Вельмі імаверна, што палітвязняў у Беларусі яшчэ больш.
Як я магу дапамагчы?
Сутыкаючыся з такім абуральным парушэннем праў чалавека, вельмі складана заставацца ўбаку. Калі ў вас таксама з’явілася жаданне дапамагчы, мы сабралі 10 сэрвісаў, праз якія вы можаце яго рэалізаваць.
- Politzek.me — сэрвіс для сяброўства па ліставанні. Праз тэгі на сайце лёгка знайсці чалавека з падобнымі інтарэсамі. Не ведаеце, пра што пісаць? Скарыстайце канструктарам лістоў!
- Хочаце паслаць ліст, але самі не ў Беларусі? Зрабіце гэта анлайн праз сайт Ліст.бел. https://письмо.бел/?language=bel
- Лісты ў клетачку — аналагічны сэрвіс, але пры гэтым дармовы.
- Ініцыятыва DISSIDENTBY дапамагае палітвязням і іх сем’ям. Праз фільтры на сайце бачна, каму патрэбна дапамога з рэчамі, прадуктамі ці пошукам працы.
- Заданаціць грошы для дапамогі пацярпелым можна праз Фонд “Краіна для Жыцця”.
- Праз GetDonate.
- Ці праз фонд BYSOL.
- Дапамагчы зрабіць медычную дапамогу можна праз платформу Littouwin Lions Club.
- А праз AvocadoHelp — аплаціць адваката.
- Ініцыятыва PROBONO.BY дапамагае ва ўсіх кірунках. Каб падтрымаць, раскажыце пра іх у сацсетках.
А калі вы самі з’яўляецеся палітвязням — абавязкова звяжыцеся з намі, каб мы задакументавалі вашу гісторыю. Мы працуем для таго, каб ніхто з вінаватых у вашым зняволенні не застаўся бяскарным!
